Rzeka Kośna

Spływ rzeką Kośna najlepiej jest zacząć z miejscowości Łajsy – z której to pochodzi założyciel i pierwszy burmistrz Olsztyna – Jan. Rzeka wypływa z jeziora o takiej samej nazwie. W dużej mierze wije się ona między terenami leśnymi i łąkami, często silnie meandrując. Rzeka Kośna jest jednym z częściej uczęszczanych szlaków kajakowych na Warmii, który przebiega głównym biegiem jej koryta i sztucznym kanałem Kiermas. Jest to trasa od jeziora Kośno do Pisy. Może również prowadzić Wadągiem. Rzeka Kośna jest pośrednim dopływem Pisy (wpada do niej w Barczewie) i Wadąga. W okolicach jeziora Klebarskiego trzeba uważać na rozwidlenie rzeki. Jedną z nitek można dopłynąć do jeziora Bogdany, a dalej do Jeziora Umiąg, Kiermas, aż do samego Barczewa. Druga nitka poprowadzi zaś, po przepłynięciu sporego odcinka drogi, do jeziora Wadąg o powierzchni ok. 500ha. Z niego też odchodzą rzeki: Pisa, Wadąg oraz potoki Kośnik i Orzechowo.

Na rzece można się natknąć na skrzyżowanie dwóch sztucznych kanałów wodnych – Wiktorii i Elżbiety. Akwedukt w okolicy systemu kanałów, jest o tyle ciekawy, iż Kanał Wiktorii przebiega w nim dołem, a górą przebiega Kanał Elżbiety.

Po drodze warto jest zatrzymać się w miejscowościach: Purda – gdzie znajduje się zabytkowy kościół gotycki z XIV wieku; Pajtuński Młyn, w którym to znajduje się Różany Dwór – pensjonat z polem biwakowym nas samą rzeką. Młyn jest zabytkiem z końca XVIII wieku, w którym obecnie mieści się elektrownia wodna. Znajduje się też tam stadnina koni i gastronomia. W Patrykach znajdują się ruiny młyna wodnego z końca XIX wieku. We wsi Bogdany znajdują się pola namiotowe i pensjonaty z zapleczem gastronomicznym. Spływ można zakończyć w Barczewie – gdzie znajduje się gotycki kościół parafialny p.w. św. Anny z XIV w. oraz gotycki klasztorny kościół św. Andrzeja (wewnątrz którego można zobaczyć renesansowy nagrobek biskupa warmińskiego, kard. Andrzeja Batorego). Na miejskim rynku stoi ratusz z XIX w. W byłej synagodze mieści się zaś przystań kajakowa, a na terenie remizy strażackiej zlokalizowane jest miejsce do biwakowania.